به گزارش خبرنگاران، یکی از هایلایت های قرن بیستم فراگیر شدن اینترنت بود. همین روند در قرن بیست و یکم به رشد و شکوفایی شبکه های اجتماعی منجر شد. اما آن روی دیگر سکه مغفول ماند. هرچند با ظهور شبکه های اجتماعی و اپلیکیشن ها روز به روز ارتباطات انسان گسترده شد اما در کنار آن از امنیت شبکه ها کاسته شد و سواستفاده از فضای مجازی برای انجام اعمال خلاف قانون نیز بیشتر شد. در این میان آنچه هر روز پر رنگ تر می گردد احتیاج به قانونگذاری شبکه های اجتماعی است. یکی از پیشروان قانونگذاری در این فضا، آلمان است. آلمان یکی از نخستین کشورهایی بود که برای مقابله با نفرت پراکنی و افراطی گری در شبکه های اجتماعی قوانین سختی را تنظیم کرد.

شبکه های اجتماعی داوطلب حذف نفرت پراکنی از پلتفرم ها

به همین دلیل در سال 2015 میلادی وزارت فدرال دادگستری آلمان و سازمان حمایت از مصرف نمایندگان یک کارگروه تشکیل دادند تا محتوای مجرمانه در شبکه های اجتماعی را کنترل نمایند. در آن موقع بعضی از این شبکه ها به طور داوطلبانه به حذف محتوای مجرمانه اقدام کردند اما وزارت دادگستری معتقد بود این اقدامات کافی نیست. هیکو ماس وزیر وقت دادگستری وقت آلمان در اوایل 2017 میلادی خاطرنشان کرد حذف اظهار نظرهای خشونت آمیز ناکافی است و در نتیجه خواستار افزایش فشار بر شبکه های اجتماعی شد. به همین دلیل برای اجبار شرکت ها به قبول مسئولیت، باید قوانینی وضع می شد.

حذف محتوای غیر قانونی در 24 ساعت

در می 2017 میلادی لایحه این قانون به دولت ارائه شد. طبق این قانون شبکه های اجتماعی مجبور بودند به طور مداوم محتوای خشونت آمیز را حذف نمایند. البته این قانون شامل حال شبکه های اجتماعی بود که بیش از 2 میلیون کاربر داشتند و سرویس های ژورنالیستی را در بر نمی گرفت. همچنین شبکه های اجتماعی مجبور شدند تا فرایندی شفاف برای مقابله با شکایت های مربوط به محتوای غیرقانونی را در پیش بگیرند. همچنین باید این روند را ثبت و گزارش نمایند.

طبق این قانون شبکه های اجتماعی باید شکایات را بلافاصله آنالیز و هرگونه محتوای به طور واضح غیرقانونی را طی 24 ساعت حذف نمایند. همچنین هرگونه محتوای غیرقانونی را طی 7 روز پس از کنترل و مسدود کردن دسترسی به آن حذف نمایند. علاوه بر آن، باید تمام این تصمیمات به شاکیان و کاربران اطلاع داده گردد و محتوای حذف شده باید به عنوان مدرک حداقل به مدت 10 هفته ذخیره گردد.طبق این قانون شرکت های فناوری باید هر 6 ماه گزارشی از شکایات دریافتی و نحوه آنالیز آن را تهیه نمایند.

تخلف از این قوانین جریمه ای تا سقف 0 5 میلیون یورو دارد.

قانون فیس بوک از 2018 اجرایی شد

این قانون پس از تصویب NetzDG نام گرفته که البته به قانون فیس بوک نیز مشهور است. این قانون با هدف مبارزه با محتوای خشونت آمیز آنلاین و اخبار جعلی در شبکه های اجتماعی وضع و از اول 2018 میلادی اجرایی شده است.

به نوشته گاردین پس از اجرایی شدن این قانون شبکه های اجتماعی عملیات های خود در آلمان را ارتقا دادند. این قانون در حقیقت بستری آزمایشی را فراهم می کرد تا نشان دهد آیا شبکه های اجتماعی می توانند بین آزادی بیان و نفرت پراکنی تمایز قائل شوند یا خیر.

به همین دلیل فیس بوک و توئیتر در وب سایت های آلمانی خود قابلیت هایی را برای تعیین کردن محتوای جنجالی افزودند و ماه ها صرف استخدام و آموزش نیروهای انسانی کردند تا بتوانند خود را با قانون جدید هماهنگ نمایند.

این در حالی است که پس از جنگ دنیای دوم آلمان یکی از سخت ترین قوانین دنیا درباره نفرت پراکنی را وضع کرد که به خشونت علیه اقلیت ها منجر می شد. اما در سال های اخیر سیاستمداران به طور روزافزون نگرانی های خود را درباره فقدان مسئولیت چنین اقداماتی در فضای آنلاین خاطرنشان کردند.

فیس بوک کارمندان آلمانی زبان را قبل از تصویب این قانون به خدمت گرفت. همچنین در برلین و اسن 1200 نفر مشغول آنالیز محتواهای تعیین شده شدند. این جمعیت شامل یک ششم کل نیروهای فیس بوک بود که در سراسر دنیا پست های این شرکت را آنالیز می کردند. از سوی دیگر توئیتر نیز کارمندان آلمانی زبان بیشتری به کار گرفت اما سرویس های خود در اروپا را همچنان از مقر دوبلین ارائه می کرد.

البته این قانون فقظ شامل فیس بوک و توئیتر نمی گردد و وب سایت هایی مانند اینستاگرام و اسنپ چت را نیز در بر می گیرد.

ایالت های آلمان خواستار قوانین سخت تر برای شبکه های اجتماعی

اما این خاتمه ماجرا نبود در 13 نوامبر 2018 میلادی رویترز اطلاع داد ایالت های آلمان فهرستی از درخواست های خود برای سخت تر کردن این قانون را ارائه نموده اند. وزرای دادگستری ایالات مختلف اصلاحات پیشنهادی خود درباره قانونNetzDG را در جلسه ای با وزیر دادگستری مطرح کردند.

یکی از درخواست های وزرا مجازات شرکت ها در برابر عدم همکاری آنان با نیروهای پلیس بود. به طور دقیق تر وزرای دادگستری ایالت ها خواستار آن بودند که در صورتیکه شرکت ها هنگام تحقیقات نیروهای پلیس، پاسخ هایی بی معنی به آنها بدهند با جریمه ای 500 هزار یورویی روبرو شوند.

این در حالی است که تیل اشتفن یکی از مقامات رده بالای دادگستری در هامبورگ به خبرنگاران گفت این قانون در بعضی موارد فقط یک کاغذ است.

به همین دلیل او به رویترز گفت: اگر می خواهیم به طور مؤثر اعمال خشونت آمیز و نفرت پراکنی را در اینترنت متوقف کنیم باید حفره های این قانون را ترمیم کنیم. به عنوان مثال بعضی شبکه های اجتماعی فرم های تنظیم شکایت را در قسمتی از پلتفرم های خود مخفی می نمایند که هیچکس نتواند آن را پیدا کند.

علاوه بر آن قانونگذاران سعی دارند شبکه های اجتماعی را مجبور نمایند یک سازمان مستقل برای آنالیز و پاسخگویی به کاربران تشکیل دهند.

جالب آنکه در آلمان مشابه این سیستم برای آنالیز بازی های ویدئویی به کار گرفته شده است.

حذف 362 پست فیس بوک پس از وضع قانون در آلمان

نتایج گزارش های شبکه های اجتماعی در 6 ماهه نخست اجرای این قانون نشان از تأثیرگذاری آن دارد. به نوشته سی نت در جولای 2018 میلادی فیس بوک خاطرنشان کرد 362 پست را در راستای اجرای قوانین جدید حذف نموده است. این شبکه اجتماعی خاطرنشان کرد در 6 ماهه اولیه اجرای این قانون 1704 محتوای آنلاین گزارش شدند که از این تعداد محتوا 21 درصد حذف شدند. به گفته ریچارد آلن یکی از مدیران فیس بوک این شرکت در 2018 میلادی در سراسر دنیا 2.5 میلیون محتوا را حذف نموده که برخلاف قوانین این شرکت بوده اند.

آمار حذف پست های خلاف قانون آلمان در شبکه های اجتماعی دیگر در 6 ماه اولیه پس از اجرای این قانون به توضیح زیر است:

به هرحال این قانون با کم و کاستی های خود همچنان اجرا می گردد. اما سیاستمداران معتقدند باید تغییراتی به موقع در آن ایجاد کرد تا همچنان تأثیرگذار باشد. آنان معتقدند به یک سیستم قابل درک با دسترسی آسان احتیاج است تا کاربران راحت تر بتوانند پست های خلاف قوانین را گزارش نمایند.

• موضوعات مرتبط:
• راهنمای سفر اروپا