شرکت کشتیرانی مدیترانه | ام اس سی | کشتیرانی کانتینری | کشتی کروز | جانلوئیجی آپونته

«شرکت کشتیرانی مدیترانه» (Mediterranean Shipping Company) یا به اختصار «ام‌اس‌سی» (MSC) در کشتیرانی جهانی و صنعت لجستیک یک غول به حساب می آید و به کشتیرانی کانتینری و شرکت های زیرمجموعه کشتی کروز موفق خود معروف است. این شرکت که در سال 1970 توسط «جانلوئیجی آپونته» (Gianluigi Aponte) تاسیس شده بود، حالا از یک شرکت با تنها یک کشتی به بزرگترین شرکت کشتیرانی کانتینری تبدیل شده و حضور پررنگی هم در صنعت کشتی کروز دارد. دفتر مرکزی ام‌اس‌سی از سال 1978 در ژنو سوئیس واقع است. شرکت کشتیرانی مدیترانه یک کسب و کار خصوصی و تا حد زیادی خانوادگی تحت رهبری خانواده آپونته باقی مانده. در ادامه این مطلب شرکت کشتیرانی مدیترانه و زیرمجموعه های آن را معرفی می کنیم.

 

شروع فعالیت

داستان MSC در بروکسل بلژیک و خرید اولین کشتی آن توسط یک ناخدای سابق به نام جانلوئیجی آپونته آغاز شد که این کشتی باری نه چندان بزرگ MV Patricia نام داشت. ام‌اس‌سی که ابتدا روی حمل و نقل کالا تمرکز داشت، از رویه نوظهور کانتینربندی نهایت استفاده را برد؛ رویه ای که کشتیرانی جهانی را با استاندارسازی شیوه «بارورزی» (cargo handling) متحول کرد. آپونته می خواست یک شبکه کشتیرانی قابل اعتماد با بازدهی بالا را ایجاد کند و ظرف چند سال با خرید کشتی های بیشتر مثل Rafaela فعالیت های خود در مدیترانه را افزایش داد. این شرکت تا سال 1977 خدمات خود را به اروپای شمالی، آفریقا و اقیانوس هند بسط داد تا جاه طلبی های جهانی خود را به حقیقت نزدیک تر کند.

سال های اولیه فعالیت این شرکت با تصاحب استراتژیک کشتی های باری دست دوم همراه بود تا توسعه آن به شکلی مقرون به صرفه انجام شود. مهارت و دانش دریایی آپونته که تحت هدایت تاجر ایتالیایی حوزه کشتیرانی، «آکیله لائورو» (Achille Lauro)، به بالاترین حد خود رسیده بودند، باعث رشد MSC شد. آپونته در سال 1978 مقر شرکت خود را به ژنو منتقل کرد تا راحت تر به بازارهای جهانی دسترسی داشته باشد و در محیط تجاری پایداری به فعالیت های خود ادامه دهد. این تصمیم نقش مهمی در رسیدن این شرکت به جایگاهی ویژه در شبکه های بین المللی تجاری داشت.

 

توسعه بیشتر در دو دهه پایانی قرن بیستم

دهه های 1980 و 1990 برای ام‌اس‌سی متحول کننده بودند و آن را از یک شرکت منطقه ای به یک قدرت جهانی تبدیل کردند. این شرکت ناوگان و مسیرهای خود را توسعه داد و با ارائه خدمات به آنسوی اقیانوس های اطلس و آرام، اروپا را به آمریکای شمالی و جنوبی و همچنین استرالیا متصل کرد. این مسیرها بازارهای جدیدی را در اختیار ام‌اس‌سی قرار دادند و شهرت آن بعنوان یکی از شرکت های رقابتی در صنعت کشتیرانی را تقویت کردند. ام‌اس‌سی با بکارگیری کانتینربندی، هزینه هایش را کاهش و بازدهی بارورزی خود را ارتقا داد که این موارد به کاهش زمان ماندن کشتی ها در بندر و افزایش رضایت مشتریان منجر شدند.

شرکت کشتیرانی مدیترانه با خرید کشتی Achille Lauro از شرکت «لائورو لاینز» (Lauro Lines) در سال 1988 وارد صنعت کشتی کروز شد. کشتی ربایی Achille Lauro در سال 1985 توسط یک گروه تروریستی باعث کاهش میزان مسافرین این شرکت ایتالیایی شده بود و این موضوع فرصت خوبی را برای MSC ایجاد کرد تا این شرکت را در سال 1989 بخرد. ام‌اس‌سی در ابتدا نام شرکت کروز خود را StarLauro گذاشت، اما در سال 1995 این نام را به «ام‌اس‌سی کروزس» (MSC Cruises) تغییر داد. ام‌اس‌سی سفارش اولین کشتی های کانتینری خود را در سال 1994 ارائه داد و بزرگترین کشتی ساز اروپایی، «فینکانتیری» (Fincantieri)، دو سال بعد کشتی MSC Alexa را به آن تحویل داد. شرکت ام‌اس‌سی در پایان قرن بیستم ناوگانی متشکل از بیش از 20 کشتی کانتینری داشت و شبکه مسیرهایش چندین قاره را پوشش می داد. تمرکز این شرکت روی خرید کشتی های بزرگتر به آن اجازه حمل کانتینرهای بیشتر را داد. این موضوع باعث کاهش هزینه کشتیرانی به ازای هر واحد شد که نتیجه آن قیمت گذاری رقابتی بود.

 

پیشرفت های فناورانه

در دهه 2000 شاهد سرمایه گذاری ام‌اس‌سی روی ایجاد زیربنا و نوآوری های فناورانه بودیم. این شرکت سیستم های ردیابی پیشرفته بار خود را معرفی کرد که به مشتریان اجازه می دادند تا محموله های خود را از طریق پلتفرم آنلاین MSC eBusiness به صورت همزمان پیگیری کنند. این راه حل دیجیتال رزرواسیون، ردیابی و سندسازی را تسهیل کرد و باعث ارتقای شفافیت و خدمات به مشتریان شد. ام‌اس‌سی همچنین روی خودکارسازی سیستم های بارورزی و اماکن بندری از طریق یکی از زیرمجموعه های خود به نام Terminal Investment Limited (به اختصار TIL) سرمایه گذاری کرد. TIL که در سال 2000 تاسیس شده بود، با مدیریت 70 بندر در نقاط مختلف جهان به یکی از بزرگترین اپراتورهای ترمینال جهان تبدیل شد و کنترل MSC روی زنجیره تامین را افزایش داد.

در بخش کشتی های کروز، MSC Cruises ناوگان خود را با کشتی های مدرن و لوکس توسعه داد. همکاری این شرکت با شرکت ایتالیایی فینکانتیری به ساخت کشتی های پیشرفته ای انجامید که استانداردهای جدیدی را در این صنعت ثبت کردند. ام‌اس‌سی کروزس جزیره «اوشن کی» را هم خرید که در سال 2019 افتتاح شد و بخشی از جزیره صیر بنی یاس ابوظبی را هم به تصاحب خود درآورد تا از آن ها بعنوان مقاصد گردشگری کشتی های کروز خود استفاده کند. در اواخر دهه 200 ناوگان کشتیرانی کانتینری ام‌اس‌سی هم به میزان قابت توجهی گسترش پیدا کرد و شبکه جهانی آن شامل بیش از 200 مسیر تجاری و 315 بندر شد تا به صنایع گوناگونی مثل کشاورزی، داروسازی، خودروسازی و معدن خدمات دهد.

 

رشد استراتژیک

ام‌اس‌سی در دهه 2010 به قله صنعت کشتیرانی کانتینری رسید. این شرکت در سال 2015 با شرکت «مرسک» (Maersk) یک توافقنامه در زمینه به اشتراک گذاری کشتی ها را امضا کرد. این قرارداد مسیرهای دو شرکت را بهینه، هزینه ها را کاهش و خدمات ارائه شده توسط آن ها را افزایش داد. البته این همکاری در ژانویه 2025 به پایان رسید. ام‌اس‌سی در سال 2022 بیش از 17 درصد از ظرفیت کانتینری جهان را در اختیار داشت و با عبور از مرسک عنوان بزرگترین شرکت کشتیرانی کانتینری را از آن خود کرد. بر اساس آخرین آمار، MSC در ماه مارچ سال جاری 900 کشتی باری داشت که 609 مورد از آن ها تحت مالکیت این شرکت و 291 کشتی دیگر اجاره ای بودند. ام‌اس‌سی 134 کشتی باری دیگر را هم سفارش داده تا جایگاه خود در این صنعت را تثبیت کند.

در دهه 2010 تغییراتی در تیم رهبری شرکت هم رخ داد. جانلوئیجی آپونته پسر خود، «دیگو»، را در سال 2014 بعنوان رئیس و مدیرعامل MSC منصوب کرد، اما خود او همچنان رئیس هیئت مدیره باقی ماند. آقای «سورن تافت» (Soren Toft) که پیشتر مدیر ارشد عملیاتی مرسک بود، در سال 2020 عنوان مدیرعاملی ام‌اس‌سی را از آن خود کرد تا به اولین مدیرعامل این شرکت خارج از خانواده آپونته تبدیل شود. تافت به دنبال تصاحب سهام شرکت های مختلف در صنایع گوناگون بود و با خرید 50 درصد از سهام یک اپراتور راه آهن سریع السیر ایتالیایی به نام «ایتالو» (Italo) برنامه خود برای تصاحب شبکه های ریلی ایتالیا را به پیش برد؛ فعالیت های ریلی MSC توسط یکی دیگر از زیرمجموعه های آن، «مدوی» (MEDWAY)، مدیریت می شود. او 49 درصد از سهام شرکت کشتیرانی «مسینا لاین» (Messina Line) و بخش قابل توجهی از اپراتور بندر هامبورگ، «اچ‌اچ‌ال‌ای» (HHLA)، را هم در سال 2017 خرید تا حضور MSC در بازار اروپا را از قبل هم پررنگ تر کند.

از طرف دیگر، ام‌اس‌سی کروزس با 10 درصد سهم از بازار در سال 2025 در جایگاه سومین شرکت بزرگ صنعت کشتی کروز قرار دارد. این زیرمجموعه در حال حاضر 23 کشتی مدرن را در ناوگان خود دارد و در آینده کشتی هایی با ظرفیت بالاتر و فناوری های پیشرفته تر نیز به آن ها اضافه می شوند. در سال های 2027 و 2028 شاهد تحویل چند سفارش ام‌اس‌سی از طرف شرکت فینکانتیری خواهیم بود. MSC Cruises در حال حاضر در بازارهای اروپا، آمریکای جنوبی، خاورمیانه و جنوب آفریقا در صدر صنعت کروز قرار دارد.

 

فعالیت های فعلی و دستاوردها

امروزه شرکت ام‌اس‌سی رهبر جهانی حوزه کشتیرانی کانتینری است و با اداره 675 دفتر در 155 کشور و داشتن بیش از 200 هزار کارمند در جهان یک شرکت بسیار بزرگ به حساب می آید. بخش کشتیرانی کانتینری این شرکت سالانه به بیش از 500 بندر در 215 مسیر تجاری خدمات ارائه می دهد و 23 میلیون کانتینر «استاندارد بیست فوتی» (TEU) را بارورزی می کند. شبکه درهم تنیده حمل و نقل ریلی، جاده ای و دریایی ام‌اس‌سی از طریق زیرمجموعه هایی مثل مدوی (در حوزه ترابری ریلی) و «مدلاگ» (MEDLOG) مدیریت می شود که شرکت دوم در حوزه لجستیک فعالیت دارد. این شرکت ها به صنایع گوناگونی مثل غذا و نوشیدنی یا مواد خطرناک، خدمات ارائه می دهند.

شرکت MSC به دنبال این است تا با سرمایه گذاری های مداوم در زمینه های فناوری، زیربنا و توسعه جهانی، جایگاه خود بعنوان برترین شرکت کشتیرانی کانتینری را حفظ کند. این شرکت برنامه دارد تا در بازارهای نوظهوری مثل آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین که در آن ها تقاضا برای خدمات لجستیک رو به رشد است، حضور خود را تقویت کند. ام‌اس‌سی همچنین می خواهد تا در صنعت کشتی کروز هم به جایگاه بالاتری برسد و سرمایه گذاری های بیشتر در بازار آمریکا و تلاش برای ساخت بزرگترین کشتی کروز جهان، استراتژی هایی در این چهارچوب هستند.