بارسلونا | نیوکمپ | باشگاه فوتبال | فوتبال | مفاخر اسپانیا | قسمت دوم

تاریخچه باشگاه فوتبال بارسلونا را می توان به 3 بخش تقسیم کرد. در روزهای اولیه تاسیس این باشگاه، ورزشگاه آن دائما عوض می شد. در مرحله دوم، بارسلونا بالاخره یک ورزشگاه دائمی به نام «لس کورتس» (Les Corts) را پیدا کرد. بالاخره در مرحله سوم و با ساخت ورزشگاه «نیوکمپ» (Camp Nou)، شاهد توسعه باشگاه در سطحی جهانی بودیم. در ادامه قسمت دوم از سلسله مقالات باشگاه بارسلونا، تاریخچه ورزشگاه نیوکمپ را بررسی می کنیم.

ورزشگاه لس کورتس که در سال 1922 افتتاح شده بود، چندین بار بازسازی شد تا به اندازه کافی برای هواداران رو به رشد بارسلونا جا داشته باشد؛ موضوعی که بعد از جنگ داخلی اسپانیا با شتاب بیشتری دنبال شد. این حمایت بیشتر منبع الهام چندین پروژه توسعه برای بارسلونا بود. ظرفیت جایگاه بزرگ در سال 1944، جایگاه پشت دروازه جنوبی در سال 1946 و جایگاه پشت دروازه شمالی لس کورتس در سال 1950 افزایش یافتند. اما کاملا واضح بود که بارسلونا به ورزشگاه جدیدی نیاز دارد و درنتیجه اعضای هیئت مدیره این باشگاه این ارتقاهای انجام شده برای لس کورتس را با برنامه های خود برای ساخت یک ورزشگاه رویایی جدید ترکیب کردند.

 

نیاز به یک ورزشگاه جدید

با اینکه ایده ساخت یک ورزشگاه جدید از سال 1948 برای بارسا بسیار جدی تر شد، اما سختی کار متقاعد کردن مقامات محلی بود تا آن ها قبول کنند که یک ورزشگاه جدید در برنامه های توسعه خیابان «Avinguda Diagonal» می گنجد. هیئت مدیره با ملحق شدن «لاسلو کوبالا» به بارسلونا متقاعد شده بود که این تیم به استادیوم جدیدی نیاز دارد چون او یکی از برترین بازیکنان تاریخ بارسلوناست و در آن زمان برای بارسا بی نظیر بود. البته قبل از امضای قرارداد او، بارسلونا لیگ اسپانیا را در دو فصل 1947-48 و 1948-49 برده بود و همین موضوع هم باعث جذب بیشتر طرفداران فوتبال به این باشگاه شده بود. اولین حرکت رسمی برای ساخت ورزشگاه جدید در سپتامبر 1950 و 15 روز قبل از اولین بازی دوستانه کوبالا برای بارسا انجام شد که در آن روز رئیس وقت باشگاه، «آگوستی مونتال ای گالوبارت» (Agustí Montal y Galobart)، اختیار خرید زمینی در ناحیه «La Maternidad» را امضا کرد؛ گزینه ای که می بایست ظرف 2 ماه خریداری می شد.

در آن زمان نیوکمپ در آن زمین ساخته نشد چون کمیسیون این ورزشگاه در 9 فوریه 1951 تصمیم گرفت تا مکان استادیوم بعدی بارسلونا را به ناحیه ای در بالای خیابان Diagonal تغییر دهد. مسئولین باشگاه بارسلونا برای انجام این موضوع چندین بار با مقامات شهر مذاکره کردند، اما پیشرفتی در این فرایند حاصل نشد و به نظر می رسد که این اتفاق هرگز رخ نخواهد داد. اما با پیروزی «فرانسیس میرو-سانس» (Francesc Miró-Sans)‌ در انتخابات ریاست باشگاه فوتبال بارسلونا در 14 نوامبر 1953 همه چیز تغییر کرد. این رئیس جدید به شدت حامی ساخت یک استادیوم جدید در نزدیک ترین فرصت ممکن بود و وقتی در 18 فوریه 1954 به صورت رسمی دوره ریاست کاری خود را شروع کرد، بعنوان یکی از اولین کارهایش زمین خریداری شده در سال 1950 را بعنوان محل ساخت ورزشگاه جدید انتخاب کرد. اولین سنگ ساخت نیوکمپ در 28 می 1954 و در مقابل 60 هزار نفر از طرفداران بارسا گذاشته شد.

 

ساخت نیوکمپ (1954 تا 1957)

معماران این ورزشگاه جدید «فرانسیس میتجانس میرو» (Francesc Mitjans Miró) و «جوزپ سوتراس مائوری» (Josep Soteras Mauri) با همکاری «لورنزو گارسیا باربون» (Lorenzo García Barbón) بودند که معمار اول از خویشاوندان نزدیک میرو-سانس بود. ساخت نیوکمپ در 11 جولای 1955 به شرکت «INGAR SA» سفارش داده شد که برآورد آن از هزینه و طول مدت ساخت ورزشگاه به ترتیب 66 میلیون و 620 پزوتا اسپانیا و 18 ماه بود. اما این برآورد با واقعیت فاصله زیادی پیدا کرد چون مجموع هزینه ساخت نیوکمپ به 288 میلیون پزوتا رسید. 100 میلیون پزوتا تعهد وام و 60 میلیون پزوتا اوراق قرضه کوتاه مدت برای پرداخت این هزینه مورد نیاز بودند. با اینکه تامین مالی پروژه ساخت نیوکمپ انجام شد، اما این وام ها تا سال های زیادی بارسلونا را به شکل سنگینی مقروض کردند.

 

افتتاح ورزشگاه

استادیوم جدید بارسلونا قرار بود که در 24 سپتامبر 1957 افتتاح شود و کمیسیون ویژه ای برای برگزاری مراسم افتتاحیه آن انتخاب شد. آقای «خوزه ماریا د کوسیو» (José María de Cossío) که یکی از اعضای آکادمی سلطنتی اسپانیا بود، مراسم و جشن افتتاحیه ورزشگاه را به صورت رسمی اعلام کرد. در همان آخر هفته تعدادی بازی با مشارکت تیم های ورزشی مختلف بارسلونا در دو ورزشگاه لس کورتس و «Palacio Municipal de Deportes» برگزار شدند. این روزهای تاریخی با غزلی به عنوان «آبی و اناری ها» (Azul Grana) توسط شاعر بزرگ کاتالان، «جوزپ ماریا د ساگارا» (Josep Maria de Sagarra)، جاودانه شدند. یک سرود هم به مناسبت ورزشگاه جدید بارسلونا تنظیم شد.

در روز جشنواره «لا مرسه» (La Mercè) در همان سال، کل شهر بارسلونا به رنگ پیراهن این باشگاه منقش شد. اسقف اعظم شهر هم با برگزاری یک آیین عشای ربانی نیوکمپ را متبرک کرد. مهم ترین شخصیت های دنیاهای ورزشی و سیاسی منطقه برای دیدن این افتتاحیه جمع شده بودند و این مراسم با شکوه هرچه تمام تر برگزار شد. با اینکه کار روی ورزشگاه هنوز تمام نشده بود، بیش از 90 هزار تماشاگر شاهد این رویداد بودند که در آن نمایندگانی از همه باشگاه های فوتبال کاتالونیا به همراه سایر تیم های ورزشی و باشگاه های هوادار بارسلونا روی زمین ورزشگاه رژه رفتند. بعد از نواخته شدن سرود ورزشگاه جدید، اولین بازی فوتبال هم روی آن برگزار شد که در این دیدار دوستانه بارسلونا به مصاف تیم فوتبال لهستانی ورشو رفت. بارسلونا با نتیجه 4 بر 2 و گل های «اولوجیو مارتینز» (زننده اولین گل در نیوکمپ)، «خوزتو تجادا»، «فرانسیسکو سمپدرو» و «اواریستو» در این مسابقه پیروز شد. در بین دو نیمه این بازی، «گروه فرهنگی فولکلور بارسلونا» رقص کاتالان «ساردانا» (sardana) را به نمایش گذاشت و اعضای آن 10 هزار کبوتر را آزاد کردند. بدین شکل فصلی نو از تاریخچه باشگاه فوتبال بارسلونا آغاز شد.

 

توسعه استادیوم از سال 1957

نیوکمپ با ظرفیت 93 هزار و 53 نفر و ابعاد زمین بازی 107 در 72 متر افتتاح شده بود. البته ظرفیت ورزشگاه اولیه ای که بارسلونا می خواست بسازد، 150 هزار نفر بود که با رها شدن آن پروژه، این رقم هم به واقعیت تبدیل نشد. همچنین ابعاد زمین نیوکمپ در حال حاضر به 105 در 68 متر کاهش پیدا کرده تا الزامات یوفا را رعایت کرده باشد. مواد اصلی بکار رفته در ساخت نیوکمپ آهن و سیمان بودند و از سال 1957 چندین بار شاهد توسعه و نوسازی این استادیوم بوده ایم. از مهم ترین توسعه ها می توان به نصب نورافکن در سال 1959، اضافه شدن تابلوی امتیازات الکترونیکی در سال 1976 و ساخت قسمت VIP و باکس اصحاب رسانه در طول فصل 1981-82 اشاره کرد.

 

توسعه های بیشتر از سال 1982

با اضافه شدن ردیف سومی از صندلی ها و افزایش 22 هزار و 150 نفری ظرفیت نیوکمپ، این ورزشگاه در سال 1982 قادر شد تا در هر بازی 115 هزار هوادار را در خود جا دهد. ممکن است بدانید که جام جهانی 1982 در اسپانیا برگزار شده بود. این جام ورزشگاه شگفت انگیز نیوکمپ را به جهانیان نشان داد؛ استادیومی که مراسم افتتاحیه مسابقات و بازی اول جام جهانی در آن برگزار شد. دو سال بعد از این رویداد هم موزه باشگاه به نیوکمپ اضافه شد. برای توسعه بیشتر جایگاه پایین هواداران، تبدیل شدن جایگاه ایستاده پشت دروازه ها به ردیف های نشسته و حذف فرورفتگی بین زمین و جایگاه هواداران، زمین ورزشگاه به مقدار 2.5 متر در سال 1994 کوتاه تر شد. قبل از پایان قرن بیستم همه جایگاه های ایستاده به جایگاه های نشسته تبدیل شدند؛ امری که به کاهش قابل توجه ظرفیت ورزشگاه منجر شد.

 

نیوکمپ: از گذشته تا کنون

با اینکه ما ورزشگاه بارسلونا را با نام نیوکمپ می شناسیم، اما این اسم در ابتدا فقط نام محبوب آن میان هواداران بود و برای تبدیل شدن آن به نام رسمی ورزشگاه، هواداران تا فصل 2000-01 منتظر ماندند. این اتفاق با رای گیری پستی میان اعضای باشگاه انجام شد که در این رای گیری 19 هزار و 861 نفر (68.25 درصد) به نام نیوکمپ رای دادند تا این نام جایگزین نام رسمی پیشین آن، «استادیوم باشگاه فوتبال بارسلونا» (Estadi del FC Barcelona)، شود. در سال 2022 نام این ورزشگاه یکبار دیگر تغییر کرد و در حال حاضر اسم کامل آن «Spotify Camp Nou» است. اگر بخواهیم اعداد و ارقام کلی ورزشگاه و نه تنها زمین آن را بررسی کنیم، باید بگوییم که ارتفاع نیوکمپ 48 متر و مساحت آن 55 هزار متر مربع است. ظرفیت این استادیوم هم در حال حاضر 99 هزار و 354 نفر می باشد؛ ظرفیتی که همانطور که پیشتر به آن اشاره شد، در اواخر دهه 1990 به کمی کمتر از 99 هزار نفر رسیده بود. نیوکمپ در حال حاضر بیشترین ظرفیت را در میان استادیوم های اروپا دارد.

یوفا در فصل 1998-99 نیوکمپ را یک ورزشگاه 5 ستاره نامید. البته این سازمان در سال 2010 طبقه بندی امتیازدهی خود به ورزشگاه ها را تغییر داد که طی آن «طبقه چهار» (Category 4) به برترین استادیوم ها مثل ورزشگاه بارسلونا اختصاص داده شد؛ تنها این ورزشگاه ها می توانند مسابقات خاصی از تورنمنت های یوفا را برگزار کنند. از مهم ترین بازی های فوتبالی که در نیوکمپ برگزار شده می توان به دو فینال لیگ قهرمانان اروپا در فصل های 1988-89 و 1998-99 و همچنین دیدار نیمه نهایی جام جهانی 1982 بین دو تیم لهستان و ایتالیا اشاره کرد.

 

قسمت دوم سلسله مقالات باشگاه فوتبال بارسلونا به پایان رسید. سایر مطالب مربوط به این باشگاه را در قسمت های قبلی و بعدی مطالعه فرمایید.