جشنواره فالاس والنسیا | فستیوال ٱتش بازی | چهارشنبه سوری | اسپانیا

جشنواره «فالاس» (Fallas) والنسیا یکی از برترین فستیوال های اسپانیا و جهان است. هر کسی که یکبار فالاس را تجربه کند، بی تردید تمام تلاشش را خواهد کرد تا در سال های بعدی هم در آن شرکت کند. روز پایانی این جشنواره بی شباهت به چهارشنبه سوری خودمان هم نیست که وقتی به آن در مطلب برسیم، حتما متوجه شباهت های بین دو دو مراسم خواهید شد در ادامه این مطلب با تاریخچه فالاس، شیوه برگزاری و ویژگی های منحصر به فرد این رویداد آشنا خواهیم شد. در پایان این مقاله به صورت مختصر درباره «موزه فالاس والنسیا» (Museo Fallero de València) هم صحبت خواهیم کرد.

 

ریشه های فالاس

روایت های متفاوتی از نحوه شکل گیری فالاس وجود دارد. یکی از شناخته شده ترین این روایت ها به نجاران والنسیا مربوط است. بر طبق این داستان، نجاران در روز 19 مارچ، «روز یوسف نجار» (St. Joseph’s Day)، ضایعات خود را در خیابان ها می سوزاندند. در یکی از این مراسم ها کسی تصمیم گرفت تا به تخته های چوبی لباس بپوشاند؛ تخته هایی که در قرن هجدهم به عروسک های طنزآمیزی تبدیل شده بودند و در هنگام شب سوزانده می شدند. این رویداد به تدریج به فالاس خیره کننده ای تبدیل شد که امروزه آن را می شناسیم و در آن یادمان های هنری بزرگ و رنگارنگی به مناسب پایان جشن ها سوزانده می شوند. این یک آیین تطهیرکننده است که از خاکسترهای آن شاهد تولدهای دوباره ای هستیم. در سال 2016 یونسکو جشنواره فالاس والنسیا را یک «میراث فرهنگی ناملموس بشریت» خواند.

صدها انجمن محلی در والنسیا وجود دارد که هر کدام فالای خود را برگزار می کند و به جمع آن ها فالاس می گویند. این فرایند با تعیین یک تم کلی آغاز می شود. این انجمن ها برای استخدام هنرمندان فالاس با یکدیگر رقابت می کنند تا آن ها مدل های عروسک های فالاس‌شان را طراحی کنند. ساخت هر یادمان خود فرایند پیچیده ای است که بدون جنجال هم نبوده است. نگرانی هایی وجود دارد که سوزانده شدن بعضی از مواد جدیدی که در ساخت این عروسک ها استفاده می شود، باعث آسیب رساندن به محیط زیست خواهد شد. یکی دیگر از شکایت ها به دود سیاه ناشی از سوزانده شده این مواد جدید برمی گردد که ظرف چند دقیقه نمای آتش گرفتن یادمان های فالاس را می پوشاند.

 

برنامه زمانی فالاس

تاریخ روزهای اصلی فالاس که از 15 تا 19 مارچ است، هرگز تغییر نمی کند. اما جو فالاس قبل از این تاریخ در شهر والنسیا شکل می گیرد. «Crida» در «برج های سرانو» (Serrano Towers) در آخرین یکشنبه ماه فوریه برگزار می شود. در Crida شروع فالاس به صورت رسمی هر ساله اعلام می شود. از 1 مارچ «mascletà» به صورت روزانه در ساعت 2 بعد از ظهر برگزار می شود که در آن آتشکاری های متعددی با ریتم های متفاوت هر کدام به مدت چندین دقیقه چشمان شرکت کنندگان مراسم را به آتش خیره می کنند. «ملکه فالاس» (Fallera Mayor) از بالکن ساختمان شهرداری با گفتن این جمله مراسم را شروع می کند: ««آقای آتشکار، mascletà را آغاز کنید.»

حالا بیایید از روزهای اولیه بگذریم و به روز 15 مارچ برسیم که در آن فالاس کودکان نصب می شوند. این ها یادمان های کوچک تری هستند که در ابتدا توسط خود کودکان ساخته می شدند. در همین روز، دو «ninot» عفوشده مراسم معرفی می شوند که این ها تنها عروسک هایی خواهند بود که از آتش گرفتن در امان هستند. در غروب هم یادمان های فالاس نهایی می شوند تا به موقع در صبح 16 مارچ نصب شوند. یکی دیگر از کارهایی که در 16 مارچ انجام می شود، اعلام برندگان فالاس کودکان و جوایز آن هاست.

در روز 17 مارچ جوایز فالاس های دیگر اهدا و مراسم «اهدای گل به بانوی رهاشدگان‌مان» آغاز می شود؛ بانوی رهاشدگان‌مان قدیس حامی شهر والنسیا و یکی از نام های کاتولیک مریم مقدس است. در روز 18 مارچ مراسم اهدای گل ادامه پیدا می کند و «شب آتش» (Nit del Foc) با نمایشی خیره کننده و تماشایی از آتش‌بازی برگزار می شود. در نهایت در روز 19 مارچ شاهد سوزانده شدن همه یادمان های فالاس در قالب مراسم «Cremà» خواهیم بود؛ ابتدا فالاس کودکان و سپس بقیه آن ها آتش می گیرند.

 

موزه فالاس والنسیا

موزه فالاس والنسیا بهترین فرصت برای آشنایی با جشنواره فالاس در هر زمانی در سال است؛ مخصوصا اگر نمی توانید در زمان جشن فالاس از والنسیا بازدید کنید. همانطور که پیشتر به آن اشاره شد، همه عروسک های یادمان های فالاس در این فستیوال سوزانده نمی شوند و هر ساله دو عروسک یا nino از آتش گرفتن نجات پیدا می کنند. در موزه فالاس والنسیا همه عروسک های عفوشده از سال 1934 را می توانید ببینید. این عروسک ها توسط ملکه فالاس از میان حدود 800 فالاس نصب شده در والنسیا انتخاب می شوند. این موزه به شما این فرصت را می دهد تا با دقت و در آرامش کامل این عروسک ها را بررسی کنید.

موزه فالاس همچنین شیوه ساخت این ninoها و تکامل آن ها در طول زمان را هم به شما نشان می دهد. اولین عروسک ها nino با موم ساخته می شدند، اما عروسک های فعلی با مواد پیشرفته تری ساخته می شوند. در این موزه همچنین می توانید تغییرات در شیوه سرهم کردن یادمان های فالاس را هم شاهد باشید. شما می توانید تکامل پوسترهای معرفی این جشنواره را با یکدیگر مقایسه کنید و عکس های برندگان برترین جایزه آن را ببینید. در این موزه فیلم هایی هم از جشن های فالاس گذشته پخش می شود.