گزارش خبرنگاران ، ابتکار یک کمربند-یک راه و گسترش همکاری های جمهوری آذربایجان و چین
الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان در تاریخ 24 آوریل برای شرکت در کنفرانس همکاری های بین المللی ابتکار یک کمربند - یک راه وارد چین شد.
به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، رئیس جمهور آذربایجان در تاریخ 24 آوریل دومین سفر خود به چین را انجام داد. با وجود افزایش مشارکت چین در منطقه قفقاز جنوبی، سفر رئیس جمهور آذربایجان به چین نشان دهنده تمایل دو کشور به تقویت همکاری های دوجانبه است.
ابتکار بلندپروازانه کمربند و جاده که قبلا یک کمربند - یک جاده نامیده می شد در سال 2013 از سوی دولت چین شروع شد تا این کشور را به وسیله راه های ترانزیتی زمینی و دریایی موجود یا جدید به اروپا متصل کند. بر اساس اعلام مقامات پکن هدف از این پروژه افزایش تجارت و رشد اقتصادی در تمام کشورهایی است که در مسیر این ابتکار قرار دارند. از زمان شروع ابتکار کمربند و جاده چین در حدود 90 میلیارد دلار در قالب وام های خارجی برای پروژه های زیربنایی عمده از جمله ساخت جاده ها، راه آهن و گسترش بنادر در سراسر منطقه اوراسیا سرمایه گذاری نموده است. منطقه قفقاز جنوبی با مسیرهای حمل و نقل مهمی که باعث اتصال شرق و غرب می گردد اهمیت بزرگ ژئواستراتژیک برای این ابتکار دارد. به همین جهت، چین به دنبال فرصت های جدید برای تقویت مشارکت خود با کشورهای قفقاز جنوبی بوده و به نوبه خود انگیزه بیشتری برای توسعه پروژه های ترانزیتی منطقه ای مانند راه آهن باکو-تفلیس-کارس، مسیر ترانزیت بین المللی ترانس کاسپین، کریدور ترانزیت جنوب-غرب و... از خود نشان داده است. تمامی این پروژه های حمل و نقل اهمیت ژئوپلیتیکی بالایی دارند و کوشش های چین جهت حمل کالاهای خود به بازارهای غربی به وسیله قفقاز جنوبی را تسهیل می نمایند.
از همین رو باکو به دنبال توسعه همکاری دوجانبه با پکن است تا سهم بیشتری از این سرمایه گذاری ها را متوجه خود کند. طی هفته گذشته و در جریان دیدار علی اف از چین، نمایندگان شرکت های مختلف جمهوری آذربایجان، 10 قرارداد همکاری جدید با همتایان چینی خود امضا کردند. در مجموع، قراردادهای امضا شده به ارزش 821 میلیون دلار است و شامل طرح هایی برای ساخت پارک صنعتی-شیمیایی سومقائیت برای فراوری تایرهای خودرو، یک مجموعه گلخانه 300 هکتاری در منطقه کرد امیر جمهوری آذربایجان و همچنین پارک های توسعه صنعتی و کشاورزی در قوبا، گویچای و خاچماز است. علاوه بر این دو طرف در زمینه ایجاد یک کریدور مخابراتی آسیایی-اروپایی و نیز ترانزیت سالانه 2500 کانتینر از مسیر جمهوری آذربایجان و از طریف کریدور ترانس کاسپین توافق کردند.
الهام علی اف پیش از دیدار با ژی جینپینگ رئیس جمهور چین شخصا با نمایندگان شرکت های بزرگ چینی از جمله هوآوی دیدار و از علاقه کشورش به سرمایه گذاری مستقیم چین اطلاع داد. رئیس جمهور آذربایجان در مصاحبه با رسانه های گروهی نیز در مورد جذب سرمایه گذاری بیشتر چینی ها برای پروژه های زیربنایی منطقه ای و محلی سخن گفت. علی اف خاطر نشان ساخت: طیف وسیعی از شرکت های چینی در جمهوری آذربایجان با موفقیت کار می نمایند و ما دوست داریم شرکت های چینی بیشتری را در کشورمان به عنوان سرمایه گذار و پیمانکار ببینیم. گردش مالی دو کشور حدود 1.3 میلیارد دلار است و واردات ما از چین 40 درصد افزایش یافته است (1).
در حالی که مذاکرات در مورد همکاری های اقتصادی به وضوح در دستور کار دو طرف بود، دو رئیس جمهور همچنین در مورد مسائل سیاسی مصاحبه کردند. به طور خاص، چین خاطرنشان کرد که به طور کامل از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان حمایت می نماید. این بیانیه قطعا مورد خوشایند باکو واقع خواهد شد. گرچه ممکن است جمهوری آذربایجان علاقه مند به شنیدن مواضع چین در زمینه حل و فصل مناقشه قره باغ با ارمنستان باشد، مهم است که به یاد داشته باشیم از لحاظ تاریخی، پکن ترجیح می دهد که در این موضوع وارد نگردد. مقامات چینی بارها حمایت خود را از روند حل و فصل منازعات فعلی مطابق با قوانین بین المللی و قطعنامه های مربوطه سازمان ملل در مورد مناقشه قره باغ اعلام نموده است. بر خلاف همتای چینی خود، علی اف درباره روند جدید مذاکرات صلح قره باغ با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در حاشیه نشست کمربند و جاده در پکن بحث و مصاحبه کرد. روسیه هرگز آشکارا مخالفت خود را با تعمیق همکاری چین و جمهوری آذربایجان ابراز ننموده است؛ گرچه کوشش می نماید موضع خود را به عنوان مهمترین شریک تجاری و استراتژیک باکو حفظ کند. با توجه به این موضوع، علی اف و پوتین توافق کردند تا نشست آتی سه جانبه میان مسکو-باکو-تهران را در ماه آگوست امسال (مرداد-شهریور) در روسیه برگزار نمایند (2).
رئیس جمهور چین نیز در این دیدار با قدردانی از کوشش های الهام علی اف در زمینه توسعه روابط پکن و باکو و اجرای مشترک ابتکار کمربند و جاده، جمهوری آذربایجان را در میان اولین کشورهایی دانست که پاسخ مثبت به این پروژه داده و در اجرای آن فعالانه شرکت نموده است. ژی جینپینگ ابراز آمادگی کرد تا با همتای آذربایجانی خود اجرای این پروژه را ادامه داده تا همکاری متقابل بین دو کشور در تمام زمینه ها با هدف رفاه و توسعه مشترک عمیق تر گردد. رئیس جمهور چین در پایان خطاب به رئیس جمهور آذربایجان گفت: آقای رئیس جمهور، شما دوست قدیمی مردم چین هستید، دائما برای توسعه روابط و همکاری ها میان چین و جمهوری آذربایجان در تمام زمینه ها شخصا کوشش می کنید. از این موضوع قدردانی می کنم و آماده هستم که ارتباطات نزدیک با شما را حفظ نموده و روابط دوجانبه را توسعه دهم. حزب کمونیست چین نیز آماده است تا ضمن تقویت ارتباطات با حزب آذربایجان جدید، در زمینه حکومتداری تبادل تجریه نموده و اعتماد متقابل بین دو کشور را تقویت کند (3).
با توجه به ابعاد گسترده و میان قاره ای ابتکار کمربند و جاده، جمهوری آذربایجان از موقعیتی برخوردار است که می تواند یکی از بزرگترین برندگان این پروژه زیربنایی عظیم باشد. به گفته هواداران ابتکار کمربند و جاده، این پروژه باعث رشد اقتصادی در منطقه قفقاز و گسترش ارتباطات منطقه اوراسیا با غرب خواهد شد. هنگامی که این پروژه به منطقه قفقاز جنوبی و خصوصا جمهوری آذربایجان می رسد، انتظار می رود که مشارکت چین در رشد و توسعه پروژه های انرژی، لجستیکی و تجاری باکو افزایش یابد.