سال نو چینی
«سال نو چینی» (Chinese New Year) که به آن «جشن بهار» (Spring Festival) یا «سال نو قمری» (Lunar New Year) هم می گویند، مهم ترین تعطیلات چین و چینی های خارج از این کشور است. این رویداد علاوه بر چین در کشورهای ویتنام، کره، مالزی و سنگاپور هم جشن گرفته می شود. این جشن دو هفته ای شامل بودن در کنار خانواده و دوستان، ضیافت و آتش بازی و مهمانی و رژه می شود.

سال نوی چینی بیش از هزار سال تنها شروع سال جدید در تقویم چینی بود. تقویم تاریخی چینی یک تقویم شمسی-قمری بود که در آن تاریخ بر اساس هم ماه و هم خورشید تعیین می شود. در این تقویم ماه ها با هر ماه نو شروع می شوند؛ یعنی زمانی که ماه در آسمان شب مشخص نیست. سال جدید در نزدیک ترین ماه نو به نقطه میان انقلاب زمستانی و اعتدال بهاری آغاز می گردد که این تاریخ بین 21 ژانویه تا 20 فوریه متغیر است. چین به صورت رسمی در سال 1912 تقویم میلادی را اتخاذ کرد؛ تقویمی که مورد استفاده کشورهای غربی است. اما این تعطیلات در اواخر قرن بیستم بعنوان جشن بهار دوباره معرفی شد. با اینکه برنامه مشخصی برای مراسم های سال نو چینی وجود ندارد، بعضی از روزها با آیین ها یا جشن های خاصی شناخته می شوند که در ادامه با آن ها آشنا خواهید شد.
قبل از سال نو
قبل از شروع رسمی تعطیلات، چینی ها خانه های خود را به صورت کامل تمیز و پاکیزه می کنند. تمیزی نمادی از خلاص شدن از شر بدشانسی سال گذشته و پذیرایی از خوش شانسی سال جدید است. در چند روز اول فستیوال بر طبق سنت جاروها در جایی نگهداری می شوند تا شانس خوش تازهرسیده جارو نشود. مردم در روزها یا هفته های قبل از سال نو چینی با رنگ قرمز دست به تزئینات می زنند؛ مثل رنگ قرمز تازه روی درهای مغازه ها و خانه ها، تزئینات کاغذی قرمز و فانوس های قرمز. قرمز رنگ شادی و خوش شانسی در فرهنگ های چینی است و ارتباط شدیدی با مراسم های سال نو دارد. یکی از روش های سنتی شروع جشن سال نو «شام تجدید دیدار» (reunion dinner) است که در آن خانواده ها با امید به سال جدید دور هم آن را جشن می گیرند.
حین جشن های سال نو
عبارت «سال نو مبارک» را چطور به کسی به زبان چینی می توان گفت؟ این موضوع به این بستگی دارد که با چه کسی صحبت می کنید. زبان رسمی چین ماندارین است، اما خیلی از چینی های خارج از چین به زبان کانتونی حرف می زنند. گروه اول با عبارت «Gong xi fa cai» و دسته دوم با عبارت «Gung hay fat choy» سال نو را تبریک می گویند که هر دو مورد رزق و روزی پر رونقی را برای مخاطب در سال جدید آرزو می کنند. مهمانی، آتش بازی و رقص شیر از متداول ترین مراسم های فستیوال سال نو قمری هستند که مخاطبین غربی با مورد آخر به خوبی آشنا می باشند. در روزهای اول سال نو، اعضای کم سن و سال تر خانواده پاکت های قرمز رنگی از پول را دریافت می کنند. این پاکت ها معمولا به بزرگسالان مجرد و کودکان داده می شوند.
روز سوم سال نو معمولا از روزهای قبل از آن آرام تر و جدی تر است. می گویند که بازدید از دوستان یا اعضای خانواده و همچنین میزبانی از دیگران در این روز بدیمنی دارد. مردم چین در این روز معمولا با بازدید از قبر مردگان و یا روشن کردن عود یا آتش زدن کاغذهای مخصوصی به خویشاوندان درگذشته خود ادای احترام می کنند. روز هفتم سال نو اغلب به بزرگداشت «رینری» (renri)، روز خلق انسان ها، اختصاص دارد تا ارتباط بشر با همه موجودات زنده گرامی داشته شود. روز نهم این فستیوال روز تولد «امپراتور جید» (Jade Emperor)، حکمران بهشت در باور تائوئیسم، است.
با «جشن فانوس» (Lantern Festival) به پایان فستیوال سال نو نزدیک می شویم. در تمام این روز فانوس های کاغذی راه را برای رقص شیرها، رژه ها و فستیوال ها روشن می کنند. نورهای روشن حاصل از این جشن زیبا اولین ماه نو بعد از سال نو چینی را جشن می گیرند. فانوس های رنگارنگ که هم در فضای باز و هم در درون معابد به نمایش گذاشته می شوند، ارواح گمشده را به خانه های خود هدایت می کنند که راهب ها برای ادامه احترام به بودا آن ها را خلق کرده بودند.
حیوانات زودیاک
یکی از 12 حیوان زودیاک نماد هر یک از سال های تقویم قمری هستند. این حیوانات نشان هایی در امتداد مسیر خورشید در کیهان می باشند. موش، ورزا، ببر، خرگوش، اژدها، مار، اسب، گوسفند، میمون، خروس، سگ و خوک این 12 حیوان را تشکیل می دهند. علاوه بر این حیوانات، 5 عنصر خاک، آب، آتش، چوب و آهن هم با تقویم قمری سنتی تطابق دارند. هر سال به حیوانی مربوط است که با یک عنصر تطابق دارد. سال 2025 سال مار چوبی است. مارها نمادی از خرد، دانش، هوش، شم و خلاقیت هستند.