شهر انگکور و معبد انگکور وات (سیم ریپ)
در اعماق جنگل های استان سیم ریپ کشور کامبوج، قله های ظریف یک شهر سنگی کهن در بالای مجموعه «پارک باستان شناسی انگکور» (Angkor Archaeological Park) دیده می شود. پایتخت های گوناگون امپراتوری خمر از قرن نهم تا پانزدهم در اینجا رونق داشتند؛ امپراتوری که از میانمار تا ویتنام وسعت داشت. با احتساب نواحی جنگلی و «حومه هایی» که در سال های گذشته کشف شده اند، انگکور بیش از 400 کیلومتر مربع را پوشش می دهد.
«انگکور وات» (Angkor Wat) با اینکه تنها یکی از صدها معبد و ساختار باقی مانده در کامبوج است، معروف ترین آن هاست و تصویر آن روی پرچم این کشور است؛ بی دلیل نیست که احترام زیادی به آن گذاشته می شود. منطقه «Lost Izalith در بازی «Dark Souls» کاملا بر مبنای انگکور وات طراحی شده. این معبد کوهستانی قرن دوازدهم خانه روحانی خدای هندو، «ویشنو» (Vishnu)، است. این معبد از موفقیت های حوزه معماری محسوب می شود و پر از گنجینه های هنری مثل گالری های «رویه نگاری» (bas-relief) است که دیوارهای زیادی را پوشش می دهند و داستان های ماندگاری از تاریخچه و افسانه های کامبوجی را تعریف می کنند. در بخش های دیگر انگکور، چنین آثار هنری زندگی روزمره را نشان داده و اطلاعات ارزشمندی از گذشته را در اختیار محققان قرار می دهند.
البته یکی از داستان هایی که هنرمندان و کاتبان آنگکور تعریف نکردند این بود که حاکمان شهر چرا این مکان را ترک کردند و در نزیکی «پنوم پن» مدرن سکونت مجدد گزیدند. یکی از نظریه ها به شکست در نبردها و تغییرات مذهبی اشاره دارد (چون «بودیسم ترواده» (Theravada Buddhism) بطور تدریجی در قرن های سیزدهم و چهاردم جایگزین «هندوئیسم» (Hinduism) خمر شد. آب به اندازه سنگ برای آنگکور مهم است؛ این مکان سیستم عظیمی از کانال ها، «دایک ها» (dikes) و «مخزن های سد» را دارد که بزرگترین مخزن سد آن (West Baray) طولی 8 کیلومتری و عرضی 2.4 کیلومتری دارد. این کارهای مهندسی خارق العاده بخشی حیاتی از طراحی کلی مکان را تشکیل می دهند که به نمادگرایی مذهبی وفادار مانده. برای مثال خندق ها، اقیانوس های اطراف «کوه مِرو» که خانه خدایان هندوست را شبیه سازی می کنند.
اما این آثار عظیم، یک هدف عملی هم داشتند و از رودخانه و آب های باران ماهرانه بهره می گرفتند تا تشنگی حدودا 750 هزار ساکن بزرگترین شهر پیش صنعتی جهان را رفع کنند. این آب ها همچنین محصولات کشاورزی ثروت سازی مثل برنج را آبیاری می کردند؛ محصولی که نقش ارز را برای خمر بازی می کرد. بعضی از محققان حدس می زنند که فروپاشی این سیستم آبی پیچیده باعث نابودی انگکور شده بود. مجموعه ای از بادهای موسمی ضعیف و یا فروپاشی سیستم آبی بدلیل مسائل محیط زیستی مثل جنگل زدایی که باعث شکل گیری سیل های ویرانگر و رسوب گرفتن سیستم شدند، ممکن است که قدرت را به سمت پنوم پن سوق داده باشند. انگکور حتی بعد از گذشت روزهای شکوهش، یکی از مقاصد محبوب زائرین بودایی باقی ماند؛ افرادی که از آسیای جنوبی شرقی و ورای آن سفر خود را آغاز می کردند. امروزه این مکان سالانه حدود 1 میلیون بازدیدکننده سکولار را هم جذب می کند.
انگکور وقتی در سال 1992 یکی از میراث جهانی یونسکو نام گرفت، به فهرست میراث جهانی در معرض خطر آن نیز اضافه شد که دلایلش تهدید غارتگری، حفاری های غیر قانونی و مین های زمینی بودند. یونسکو در سال 1993 کمپین عمده ای را برای بازسازی و محافظت از انگکور شروع کرد. به لطف یکی از بهترین همکاری های بین المللی، احیای انگکور انقدر چشمگیر بود که در سال 2004 از فهرست میراث جهانی در معرض خطر حذف شد. یونسکو جزئی از آینده انگکور نیز است و با مسئولان کامبوج برای اطمینان حاصل کردن از این موضوع همکاری می کند که دسترسی گردشگران و توسعه باعث به خطر افتادن این گنجینه فرهنگی بزرگ نشود. بازدید از این جاذبه تاریخی کامبوج و تور ویتنام را از دست ندهید.
