تشکیل کمیته محیط زیستی مشترک میان ایران و ترکیه
مدیر اکوسیستم های تالابی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: قرار است کمیته محیط زیستی مشترکی میان ایران و ترکیه تشکیل گردد که در آن مسائل محیط زیستی دو کشور از جمله دیوار مرزی ترکیه از جنب محیط زیستی مورد آنالیز قرار گیرد.
ترکیه سال 1396 ساخت دیواری را در مرز ایران و ترکیه؛ در محدوده آذربایجان غربی که دو کشور حدود 500 کیلومتر مرز مشترک دارند، آغاز کرد. هرچند این دیوار با هدف امنیتی و به منظور کنترل ترددها در این منطقه ایجاد شد اما این دیوار اکنون مسائل محیط زیستی متعددی برای دو طرف به وجود آورده و دوستداران محیط زیست ایران و ترکیه خواستار برطرف کردن این مسائل هستند.
فاطما وارانک معاون وزیر محیط زیست و شهرسازی ترکیه که اخیرا به ایران سفر نموده بود در دیدار با عیسی کلانتری معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره این دیوار مرزی گفت وگو کردند.
مدیر اکوسیستم های تالابی سازمان حفاظت محیط زیست روز چهارشنبه دراین باره به خبرنگار علمی خبرنگاران گفت: در این دیدار پیشنهاد شد تا کمیته محیط زیستی مشترکی میان دو کشور تشکیل گردد و در آن به موضوع دیوار مرزی پرداخته گردد.
مسعود باقرزاده کریمی با اشاره به سابقه احداث دیوار مرزی ترکیه شرح داد: ترکیه با توجه به سیاست های داخلی خود برای افزایش امنیت مرزهایش از سال 1396 اقدام به احداث این دیوار کرد.
وی اضافه نمود: البته این دیوار کامل در مرز ایران و ترکیه نیست بلکه حدود 200 متر داخل خاک ترکیه است یعنی هدف از آن معین مرز نیست، بلکه برای کنترل ترددها احداث شده و بیشتر جنبه امنیتی دارد.
باقر زاده کریمی ادامه داد: در این قسمت که بیشتر آذربایجان غربی را در برمی گیرد ایران با ترکیه دارای حدود 500 کیلومتر مرز مشترک آبی و خاکی است و رودخانه و تالاب های بزرگ و کوچکی در آن وجود دارد که این دیوار می تواند اکوسیستم های منطقه را از نظر اکولوژیکی و محیط زیستی تحت تأثیر قرار دهد.
وی گفت: تاکنون یک سوم از دیوار را در مرز مشترک ساخته اند اما قرار است در تمام طول مرز این دیوار ایجاد گردد و ما در نشست کمیسیون مرزی مشترک دو کشور ایران و ترکیه در آنکارا که دارای قدمت بیش از 100 سال است، موضوع دیوار مرزی را مطرح کردیم تا مسائل محیط زیستی آن را در نظر بگیرند.
باقر زاده به دیدار فاطما وارانک معاون وزیر محیط زیست و شهرسازی ترکیه با عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و برگزاری جلسه ای با حضور حمید ظهرابی معاون محیط زیست طبیعی محیط زیست اشاره نمود و گفت: در این نشست گزارشی از مسائل محیط زیستی دیوار مرزی ارائه کردیم که مورد استقبال طرف ترکیه ای نهاده شد، آن ها با این قول که به دغدغه های طرف ایرانی توجه خواهند داشت، اعلام کردند که دیوار به صورت بلوک بلوک ساخته شده است ازاین رو قابلیت جابجایی دارد و اگر در آینده دیگر موضوع امنیت مطرح نباشد قابل جابجا شدن است.
وی درباره مسائل محیط زیستی دیوار مرزی گفت: این دیوار در برخی نقاط تالاب ها را قطع می نماید بنابراین نباید در آنجاها ساخته گردد یا باید طراحی دیگری برای آن در نظر گرفته گردد تا تالابی را از بین نبرد یا قطع نکند، همچنین باید فکری هم برای رودخانه ها بنمایند، آبگذرهایی که برای دیوار طراحی نموده اند نیز بسیار کوچک است و اگر سیل بیاید جریان آب نمی تواند از آن عبور کند این مسئله برای ترکیه هم مشکل ساز خواهد بود زیرا موجب آب گرفتگی می گردد.
باقر زاده کریمی اضافه نمود: این دیوار مرزی می تواند چرخه هیدرولوژیکی منطقه را تحت تأثیر قرار دهد و سیلاب ها را به تالاب ها نرساند، از طرف دیگر این دیوار باعث قطعه قطعه شدن زیستگاه ها می گردد که بر مهاجرت فصلی حیات وحش اثرگذار است.
وی با اشاره به اینکه در این بخش چهار منطقه حساس اکولوژیکی وجود دارد، گفت: تالاب بورآلان و رودخانه قره سو مشترک میان ایران و ترکیه، تالاب یاریم قیه و رودخانه ساری سو مشترک میان دو کشور، تالاب آغ گول واقع در محدوده سرزمینی ایران و پارک ملی آغری داغ (کوه آرارات) در پهنه سرزمینی ترکیه واقع شده است.
باقر زاده کریمی با تاکید بر اینکه زیستگاه های ایران و ترکیه پشتیبان هم هستند، گفت: کوه آرارات در سمت ترکیه محل مهاجرت حیات وحش است، به عبارت دیگر تابستان گذرانی در مناطق ترکیه و زمستان گذرانی در مناطق ایران انجام خواهد شد این چنین مهاجرتی بین دو طرف مرز وجود دارد که باید در ادامه روند ساخت این دیوار مرزی مورد توجه قرار گیرد.
مدیر اکوسیستم های تالابی سازمان حفاظت محیط زیست اضافه نمود: هیات ترکیه ای تمام این نظرات و پیشنهادات را قبول کردند و گفتند که همه را در آن کمیته مشترک با دقت آنالیز می نمایند، البته شاید هم بازدید مشترکی انجام گردد تا مسائل کاملاً به صورت فنی دنبال گردد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا در زمان آغاز ساخت به این مسائل فکر نشده است، گفت: از آنجا که ساخت این دیوار با هدف امنیت طراحی شده بود، به سرعت اجرا شد؛ حتی محیط زیستی های ترکیه هم می گویند آنها هم غافلگیر شدند اما اکنون درصدد برطرف مسائل محیط زیستی دیوار هستند زیرا بخش های ساخته نشده زیادی باقی مانده است و بخش های ساخته شده نیز قابلیت تغییر دارد.